‘Waarom ben ik niet gelukkig?’ De begeleider wordt aangekeken met een hartverscheurende blik en daarbij de verwachting een antwoord te hebben op deze vraag. Tja, de vervelende eigenschap van veel psychologen en coaches is dat we de vraag vaak beantwoorden met een wedervraag. Hier is dat niet nodig, want in dit geval ligt er nog iets fundamenteler aan de vraag ten grondslag. We zijn geneigd ons meer te fixeren op wat niet goed gaat dan op wat wél goed gaat. Dus het gaat niet om de vraag zelf, maar het herkennen dat we kijken naar wat niet klopt, wat er níet is, wat níet goed gaat.
Om evolutionaire redenen wil ons brein onderzoeken wat de oorzaak is van ongeluk en gevaar. Daar hing velen eeuwen geleden nu eenmaal ons voortbestaan vanaf. En nog steeds kan het nuttig zijn om fouten te analyseren, maar niet de hele tijd. Automatisch vuurt ons brein dit soort vragen op ons af, dat is wat het brein doet. De kunst is om de vraag ‘Waarom ben ik niet gelukkig?’ puur als signaal te zien. ‘Ha, daar gaat mijn brein weer! Druk bezig met risico analyses.’
En dan verschuiven we onze aandacht naar een vraag die wel werkbare informatie oplevert. Want ronddolen met ‘waarom’ vragen is je gedragen als een mol onder de grond. Met al het graven en holletjes maken naar ‘Wat als?’ en ‘Hoe kan het toch?’ ontstaat er een ondergrond van onzekerheid en weinig licht. Veel efficiënter is het om te werken met een vraag als ‘Wat heb ik nu nodig?’.
Met deze vraag kun je namelijk aan de slag! Niet door weg te rennen van wat je voelt, maar door goed voor jezelf te zorgen in een lastige situatie. Zo creëer je weer een pad naar boven, daar waar het licht is. Daar waar je invloed ligt om er iets aan te doen.
Martin Seligman, de grondlegger van de positieve psychologie, schrijft hierover in zijn inspirerende nieuwe boek ‘Flourish’. Hoe de focus op lichte gedachten ons helpt stress te verminderen. Door te kijken naar wat er wél is, waar je blij van wordt en wat je dankbaar maakt. Iedere dag even oefenen draagt bij aan geluk en versterkt je veerkracht.
Concreet aan de slag? Schrijf elke dag eens 3 dingen op waar je blij van wordt. In het begin voelt dit wellicht vreemd, maar je traint je brein om ook aandacht te geven aan de mooie dingen in je leven. En wat je aandacht geeft, dat groeit!
