Communicatie die werkt - het geheime ingrediënt voor teamontwikkeling

Van bewijsdrang naar oprechte vragen

Iets wat Pieter vaak zag gebeuren in zijn Zuidas-tijd, was de neiging van consultants om zich te verdedigen. “Als een klant twijfelde of wij wel de juiste partij waren, probeerden we dat vaak te pareren met nog meer bewijs: ‘Kijk eens naar onze resultaten, we hebben zoveel succesvolle projecten gedaan!’ Maar dat werkte averechts. Je plaatst jezelf onbewust in een verdedigende en ondergeschikte rol, waardoor de ander automatisch in een beoordelende positie komt. Killing voor een sterke samenwerking.”

De sleutel? Luisteren in plaats van overtuigen. “Als je merkt dat een klant of collega weerstand heeft, benoem het dan en stel een vraag: ‘Ik proef twijfel, klopt dat? Waar gaat die twijfel over? Wat zou jou nu helpen?’ Door eerst te begrijpen, krijg je sneller verbinding en vertrouwen. Toen ik dat zelf goed in de vingers kreeg, wist ik vaak al aan het begin van een gesprek dat het resultaat een deal zou zijn.”

Gelijkwaardigheid in teams: makkelijker gezegd dan gedaan

Binnen organisaties speelt nog een ander mechanisme: machtsverhoudingen. “Iedereen heeft een functie, een rol. Die rollen zijn niet gelijk. Er is een verticale lijn en ook onder directe collega’s zijn er verschillen. Zo werkt de één al 20 jaar voor het bedrijf, heeft de ander een MBA op zak en komt weer een ander juist net kijken met frisse, jonge blik.

Maar dit betekent nog niet dat hun communicatie ongelijkwaardig hoeft te zijn. Je bent niet allemaal gelijk, maar je kunt wel gelijkwaardig communiceren. Een leidinggevende die dwingend of sturend is, roept snel weerstand op in zijn team. En medewerkers die introvert of onzeker zijn, kunnen snel in een afhankelijke rol schieten.”

"Je bent niet allemaal gelijk, maar je kunt wel gelijkwaardig communiceren.”

Een praktisch model dat Coachcenter hierbij graag gebruikt is de Roos van Leary. Dit model laat zien hoe jouw gedrag een reactie oproept bij de ander. “Als je als leidinggevende veel controle uitoefent, krijg je medewerkers die afhaken of juist gaan vechten. Maar als je samenwerkt vanuit een gelijkwaardige positie, houd je communicatie open en effectief.”

Ook modellen uit de Transactionele Analyse en Lencioni’s niveaus van teamontwikkeling komen in het werk met teams en organisaties veel terug. “Het helpt teams om te begrijpen waar hun communicatie spaak loopt en hoe ze vanuit een stevig fundament kunnen bouwen aan betere samenwerking.”

Vertrouwen als basis voor groei

Een term die vaak terugkomt in de incompany programma’s van Coachcenter is ‘vertrouwen’. “Als er geen vertrouwen is, durft niemand zich echt uit te spreken. En zonder open, constructieve gesprekken is er geen ruimte voor gezamenlijke doelen. Geen wonder dat mensen vervallen in snoeihard werken… Het kan zoveel efficiënter!”

Veel organisaties organiseren teamuitjes of borrels om de sfeer te verbeteren, maar sterke samenwerking vraagt meer. “Het verschil tussen een gezellige borrel en een goed functionerend team is dat dat laatste veel intiemer is. Het vraagt lef om elkaar écht te leren kennen en moeilijke dingen te bespreken. Maar als je dat eenmaal hebt, werkt alles makkelijker en effectiever.”

“Samenwerken in een doelgerichte organisatie is topsport. En wat heeft elke topsporter? Juist, een trainer.”

Pieter, zelf fanatiek sporter, haalt de topsporters aan die trainen voor de Olympische Spelen. “Niemand staat ervan te kijken dat die topsporters een coach of trainer hebben. Ook al zijn de Spelen pas over drie jaar. Werken in die snelle corporate wereld of voor de overheid, ook dat is pure topsport. Soms sta ik ervan te kijken hoe bereid HR-managers zijn om het alleen te doen of te verwachten dat het team het zelf wel oplost. Ik gun ze die trainer.”

Wat levert investeren in teamontwikkeling concreet op?

Een betere samenwerking is niet alleen leuk, maar ook zakelijk slim. “We zien dat teams die vanuit de juiste intentie en met passende communicatie skills met elkaar omgaan, productiever en efficiënter zijn. En dat vertaalt zich direct in resultaten. Een klantgesprek dat goed wordt gevoerd, heeft veel meer kans op succes. Een team dat onderling op elkaar is ingespeeld en waar vertrouwen heerst, presteert beter.”

Pieter deelt een voorbeeld uit een trainingstraject bij een groot leisure bedrijf: “We trainden bijna het hele bedrijf op alle punten waar we het nu ook over hebben. Eén dame kwam pas na het hele traject weer aan boord, wegens haar zwangerschapsverlof. Zij merkte dat de manier waarop collega's met elkaar omgingen compleet veranderd was. Haar poging om het over een collega te hebben die er niet bij was, werd in de kiem gesmoord. ‘Dat doen we nu niet meer, kom we drinken een kop koffie.’ Dat is een cultuurverandering die blijft hangen.”

Waar zit het goud in jouw organisatie? Zet in op relaties en hou regie op groei.

Het effect van betere samenwerking en communicatie is vooraf niet altijd precies voorspelbaar. Toch is de impact groot. Wil je ontdekken hoe jouw team efficiënter en met meer plezier kan samenwerken? Pieter Broumels gaat graag met je in gesprek. Een kop koffie is een goed begin.