Coaching begint bij jezelf

”Eerst jezelf helpen, dan de ander”

Coaching is een krachtige methode om individuen te helpen hun doelen te bereiken en obstakels te overwinnen. En wat vervult er nou meer dan écht iets kunnen betekenen voor een ander in het omgaan met uitdagingen of het waarmaken van dromen. Niet voor niets wint coaching de laatste jaren enorm aan populariteit. 

Vaak wordt echter over het hoofd gezien dat coaching begint bij de zelfontwikkeling van de coach. In dit artikel verkennen we waarom het cruciaal is om als coach allereerst met je eigen ontwikkeling aan de slag te gaan voordat je anderen effectief kunt begeleiden.

Als coach ben je zelf ook op reis
Als coach speel je een belangrijke rol in het leven van je coachees. Je fungeert als gids, reisgezel en steunpilaar op de vaak hobbelige reis van persoonlijke ontwikkeling die je coachee maakt. 

Wij geloven dat ieder mens zelf de beste antwoorden in zich heeft op de vragen die spelen en het is jouw taak als coach om je coachee te ondersteunen in het ontdekken van deze antwoorden. Bijvoorbeeld door het helder maken van dromen en doelen, het ontwikkelen van strategieën en het overwinnen van obstakels. Echter, om dit effectief te kunnen doen, is het cruciaal dat je als coach ook je eigen reis aan gaat. 

Coachees zijn gebaat bij een coach met de nodige (levens)ervaring. Ze zoeken een gids die zelf de moed heeft gehad om op pad te gaan, de weg heeft gevonden en vanuit daar zijn reis voortzet. Een gids die bereid is om ook zelf reiziger te zijn en zich vanuit eigen ervaring kan verplaatsen in de uitdagingen waar jij voor staat.

Ga voor jezelf maar na. Als je bijvoorbeeld moeite hebt met grenzen aangeven en je wilt hierin leren, wie kies je dan om je in dit leerproces te ondersteunen? Iemand die voor jou echt een voorbeeld is in het stellen van grenzen of iemand die geen voorbeeld is maar wel 30 boeken heeft gelezen over het stellen van grenzen? 

Precies. Het is de ervaring en niet zozeer de theoretische kennis die telt. Dit klinkt wellicht enorm logisch als je het zo leest. Maar de praktijk leert dat veel (aspirant) coaches in de illusie leven dat je coaching kunt leren uit een boek of in een collegezaal. Dit is niet hoe wij het bij Coachcenter zien.

Zelfontwikkeling begint bij zelfbewustzijn

Eén van de eerste stappen in je ontwikkeling tot coach is het ontwikkelen van zelfbewustzijn. Zelfbewust zijn gaat over de mate waarin je bewust bent van je zelf, zoals het woord al zegt. Het gaat dus over de mate waarin je zicht hebt op je eigen filters, thema’s en dynamieken.

Zelfbewustzijn is de basis voor zelfontwikkeling. Je kunt namelijk pas gericht wat ontwikkelen, als je het eerst ziet. Als je je er bewust van bent. 

Als je als coach onvoldoende zelfbewust bent, beïnvloedt dit de kwaliteit en het effect van coaching aanzienlijk. Coaching gaat namelijk in essentie om de ander zien en begrijpen, en je coachee vanuit dit begrip ondersteunen in de benodigde ontwikkeling. En als ik als coach niet kan zien wie ik zelf ben en in welke mate mijn ‘filters’ mijn beeld van mijn coachee beïnvloeden, kan ik onmogelijk een zuiver beeld en begrip van mijn coachee vormen. 

Kortom: ik ben pas in staat om de ander te zien, als ik mezelf zie.

Stel bijvoorbeeld dat ik een coachee krijg die enorm lijkt op mijn vorige baas bij wie ik met ruzie ben vertrokken. Of mijn coachee doet me juist heel sterk aan mijn eerste grote liefde denken…Je kunt je voorstellen dat dergelijke situaties mijn beeld en interpretatie van de ander sterk beïnvloeden. Ik neem mijn coachee niet meer zuiver waar, maar neem een deel van eerdere ervaringen mee in het contact en als ik me hier niet bewust van ben ga ik onterecht geloven dat het de coachee is die deze effecten in mij veroorzaakt.

Nu zijn bovenstaande voorbeelden natuurlijk vrij extreem, maar ‘overdracht’ zoals we dat noemen, komt in ieder contact voor. Overdracht betekent in essentie dat je iets overdraagt van een relatie van vroeger op een relatie in het Hier en Nu. 

Overdracht vertroebelt het contact in het hier en Nu. Ik voel weer de boosheid naar mijn oude baas, of ik zwijmel weg in de sfeer van mijn eerste verliefdheid…het zijn beide effecten die niets te maken hebben met mijn coachee, maar een vroegere ervaring van mijzelf triggeren. Een ervaring die mijn beeld vertroebelt waardoor ik mijn coachee niet zuiver meer zie of kan begeleiden. Tenminste, als ik me niet bewust ben van mijn overdracht.

En juist omdat overdracht altijd speelt (wij mensen nemen ervaringen uit het verleden immers mee in onze beleving van het NU, we kunnen niet anders) is het zo belangrijk om als coach continu te blijven reflecteren en ontwikkelen. 

Deze continue investering in je ontwikkeling betekent niet dat je als coach overal mee rond hoeft te zijn. Dat zou een onmogelijke opgave zijn. Wat het wel betekent is een houding van bereidheid om het aan te gaan, je aandeel te nemen en je eigen ontwikkeling ook als een doorlopende reis te blijven zien. 

Dus, als je overweegt om coach te worden of als je al coach bent, onthoud dat de reis van coaching begint bij jezelf. En misschien is juist dát wel wat het vak van coach tot het mooiste vak ter wereld maakt!

Tijdens onze opleiding Professional Coaching & Leiderschap ontwikkel je een diepgaand inzicht in de manier waarop thema’s als zelfbewustzijn, overdracht en projectie jou belemmeren in het maken van contact en het bereiken van je dromen. 

Wil je je meer bewust worden van hoe overdracht voor jou speelt?

Download dan hieronder onze hand-out met bijbehorende oefening.