Een mens kan het beste worden gekarakteriseerd op basis van de vier dimensies lichaam, hoofd, hart en ziel. Ongeacht religie, cultuur, geografische locatie of levensfilosofie hanteert men over het algemeen deze vier dimensies om de mens te beschrijven, al dan niet in andere bewoordingen.
Deze dimensies vertegenwoordigen de vier basisbehoeften van mensen: leven (fysiek – lichaam), leren (groei & ontwikkeling – hoofd) , liefhebben (relaties – hart), en iets nalaten (bijdragen, ertoe doen – ziel).In verschillende contexten worden alternatieven voor deze dimensies gebruikt. Zo worden in het kader van motivatie in organisaties vaak de volgende vier drijfveren gehanteerd: economisch (lichamelijk), hoe mensen bejegend worden (sociaal), hoe mensen worden ingezet en zich kunnen ontwikkelen (geestelijk) en (de zin van) het werk en de kansen die een organisatie hen verschaft (spiritueel).
De vier dimensies zijn als geheel bepalend voor de mate van ontplooiing van je potentie, je motivatie en de voldoening die je ervaart. Om je capaciteiten maximaal te benutten en optimaal te (kunnen) functioneren, is het immers van belang het beste instrument dat je hebt – jijzelf – optimaal in te zetten en te onderhouden, op alle dimensies.
Concreet betekent dit dat je pas optimaal kunt functioneren als je voldoende aandacht geeft aan alle vier je dimensies: je geestelijke, lichamelijke, sociaal-emotionele en spirituele dimensie. Bovenstaande geldt voor iedere rol die je hebt, voor ieder beroep en uiteindelijk voor iedere taak. Een korte toelichting op bovenstaande vanuit het perspectief van een professioneel voetballer.
De lichamelijke dimensie – Je lichaam in conditie houden
Het spreekt voor zich dat een professioneel voetballer lichamelijk in topvorm moet zijn. Je mannetje staan op een WK vraagt het maximale in termen van uithoudingsvermogen, kracht en souplesse. Zonder deze lichamelijke basisingrediënten heb je op een WK niets te zoeken.
De geestelijke dimensie – Je hersenen gebruiken en ontwikkelen
Alhoewel voetballers niet in de eerste plaats bekend staan om hun intelligentie, vraagt het beroep wel degelijk om intelligentie en gebruik van je verstand. ‘Succes is een reeks juiste keuzes’, aldus Deepak Chopra. En bij het maken van deze keuzes, speelt – ook op het veld – verstand een belangrijke rol.
De sociaal-emotionele dimensie – Je emoties de baas zijn
Emoties zijn bepalend voor gedrag. Prestaties op het veld zijn daarmee in grote mate afhankelijk van de emoties die een speler ervaart en de mate waarin hij hier zelf verantwoordelijkheid voor kan nemen. Deze emoties komen in grote mate tot stand in relatie tot anderen. Wat doet het met Wesley Sneijder dat Arjen Robben en Robin van Persie schitteren en hij nog niet echt uit de verf komt? In hoeverre worden prestaties van het team beïnvloed door de mening van pers en publiek? Emoties zijn signalen van (onvervulde) behoeftes. Hoe minder afhankelijk een speler hierbij is van anderen (het publiek, de pers) om zijn behoefte in te vullen, hoe groter zijn kans op succes.
De spirituele dimensie – De juiste ladder beklimmen
De spirituele dimensie richt zich op de vraag ‘Doe ik de juiste dingen’. Deze dimensie gaat over persoonlijk leiderschap. Te vaak zijn we echter uitsluitend bezig met ‘De dingen op de juiste manier doen’. We richten ons erop hoe we onze ladder zo goed en snel mogelijk kunnen beklimmen, in plaats van de vraag te stellen of we überhaupt op de goede ladder staan. Alleen op de juiste ladder echter kun je maximale inspiratie en passie ervaren en je potentie volledig benutten. Deze ladder is voor iedere persoon anders. In termen van het voetbalvoorbeeld: hoe getalenteerd een voetballer ook is, hoeveel kans heeft hij om WK-niveau te halen als zijn passie eigenlijk niet bij voetbal ligt, maar bijvoorbeeld bij schaken? Hij zal geen kans maken tegen de miljoenen anderen die even intelligent en getalenteerd zijn, maar tevens vanuit hun hart en passie voetballen…
Maak je ontwikkeling zichtbaar
Alhoewel bovenstaande onderverdeling en de gevolgen hiervan op theoretisch niveau voor iedereen helder zal zijn, passen we hem in de praktijk helaas nog steeds te weinig toe. In hoeverre richt jij je in werk en privé op alle vier de dimensies? Kortom, hoe zit jij in de wedstrijd? Sta je op de goede ladder? Heb je de kans je continu te blijven leren? Investeer je in je persoonlijke ontwikkeling? Heb je voldoende beweging? Geen tijd? Wat een denkfout. Je hebt juist geen tijd om het niet te doen…